Klimaatadaptie

Door je tuin groener te maken, kun je ervoor zorgen dat je tegen alle gevolgen van klimaatverandering beter bestand bent. Ook een geveltuin of een groen balkon helpt. Een groene tuin werkt verkoelend in periodes van hitte. De juiste bodembedekking helpt om de aarde vochtiger te houden in periodes van droogte. In periodes van wateroverlast zorgt een groene tuin ervoor dat veel regenwater kan weglopen in de grond.

Door tegels en bestrating kunnen riolen forse regenbuien niet altijd verwerken. Je kunt de druk op het riool helpen verminderen door je tuin zo weinig mogelijk te bestraten en voor planten te kiezen. Hemelwater kan dan gewoon in de grond zakken en daar worden opgeslagen. Zo kan het water weglopen en heb je minder last van grote plassen. Ook kun je kiezen voor een alternatief met halfverharding of waterdoorlatende bestrating, zoals schelpen of schors. 

Als je tegels wilt vervangen door groen, heb je verschillende opties. Wil je tijdens warme periodes ook graag schaduw? Dan kun je kiezen voor hoge struiken of boompjes. Wil je juist niet te hoge begroeiing, dan zijn bodembedekkers een goede optie. Deze blijven laag bij de grond, maar nemen wel het regenwater op. Daarnaast voorkomen ze in droge periodes dat de grond uitdroogt. Een groene haag is ook een goede optie om je houten of stenen schutting te vervangen. De wortels van een haag zorgen dat de bodem doorlatend blijft en het regenwater makkelijker weg kan zakken. De bladeren van een heg verdampen water, dit draagt bij aan een koelere tuin.

Hoosbuien zorgen steeds vaker voor wateroverlast. Het riool kan al dit water vaak niet aan, waardoor straten, huizen en kelders onderlopen. Met een groene tuin, het opvangen van regenwater en groen dak help jij om wateroverlast te verminderen. 

Een groen dak kan veel water opvangen. De grootste waterbufferende werking hebben groene daken met een dikke substraatlaag en een dikkere laag begroeiing. Door de substraatlaag opgevangen regenwater kan vervolgens verdampen via de planten. Een groen dak zorgt al snel dat ongeveer 45% van het regenwater jaarrond wordt verdampt en dus niet direct het riool in stroomt. In sommige gemeentes kun je zelfs subsidie krijgen als je een groen dak aanlegt. Niet ieder huis is echter geschikt voor een groen dak. 

Kan je dak het gewicht aan?

Je kunt de begroeiing laag en lichtgewicht houden of kiezen voor een uitbundige daktuin. In het laatste geval moet je rekening houden met een gewicht van honderden kilo’s per m2. Zo weegt een dak met gras en bloemen gemiddeld 150 kg/m2, maar een intensieve begroeiing kan je dak belasten met 300 kg/m2. Dan moet je wel zeker weten dat de dakconstructie dit aankan: vraag een specialist om dit te beoordelen, ook als je zelf het groene dak wilt aanleggen. Kies je een extensief begroeid dak met sedum, mos of kruiden, dan zal je dak tussen de 40 en 80 kg/vierkante meter wegen.

Een groen dak heeft verschillende voordelen: zo vangt een groen dak regenwater op, biedt het voedsel voor insecten en kan het verkoelend werken in de zomer. Een groen dak draagt ook bij aan een gezonde en prettige leefomgeving. Daarnaast kan een groen dak de levensduur van de waterdichte lagen van een dak verlengen tot wel twintig jaar.

Er zijn twee soorten groene daken: extensieve en intensieve groene daken. Een extensief groen dak bestaat uit een dunne voedingslaag waar eenvoudige planten op groeien, zoals sedum. Op een intensief groen dak wordt een dikkere voedingslaag gebruikt en groeien grotere planten. Voor het maken van een intensief groen dak is vaak veel materiaal nodig. Dat heeft vooral te maken met de dakconstructie die extra stevig moet zijn door het gewicht van al het groen. Groene daken bieden onderaan de streep wel veel voordelen.

Wist je dat één boom net zo verkoelend is als tien airco’s? Dat is gemeten aan een van de meest gebruikte straatbomen van Nederland, de sierpeer Pyrus calleryana.  Bomen koelen doordat ze schaduw geven en door de verdamping van water via de bladeren, die de lucht eromheen koelt. Alle soorten bomen geven verkoeling, al zijn bomen met een grote dichte kroon er extra goed in. De koeling door verdamping is vooral ’s avonds belangrijk: dit zorgt er namelijk voor dat het na zonsondergang veel sneller weer aangenaam koel is op hete zomerdagen. Om goed te kunnen verdampen is vooral de plek waar de boom staat cruciaal. Bomen die op een ruime plek, in grond van goede kwaliteit staan, koelen tot vijf keer beter dan bomen die in een krap, droog boomspiegeltje staan. Zorg er dus voor dat je boom ook ondergronds de ruimte heeft om te groeien!

Geen parasol nodig

Een ander voordeel van bomen is de schaduw die ze bieden. Dit is ideaal om je huis en tuin koel te houden in de zomer. Je hebt dus geen parasol nodig, als je je boom op de juiste plek plant. Denk van tevoren goed na over waar je de boom neerzet, zodat je kunt profiteren van schaduw op de juiste momenten van de dag. Dit kan je helpen om de temperatuur in je huis en tuin te reguleren op een milieuvriendelijkere manier.